Dünya İyot Eksikliği Günü
21 Ekim, Salı

Tarihi
Bu gün, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), Birleşmiş Milletler Çocuk Fonu (UNICEF) ve Uluslararası İyot Eksikliği Bozukluklarını Kontrol Konseyi (ICCIDD) tarafından oluşturulmuştur. Amacı, iyot eksikliğinin sonuçlarına ve önleyici tedbirlerin gerekliliğine halkın ve hükümetlerin dikkatini çekmektir.
Uzun yıllar boyunca iyot eksikliği, dünya genelinde çocuklarda zihinsel ve fiziksel gelişim bozukluklarının en yaygın nedenlerinden biri olmuştur. Tuzun iyotlanmasıyla ilgili programlar sayesinde durum önemli ölçüde iyileşmiştir, ancak sorun birçok bölgede hâlâ devam etmektedir.
İyot eksikliğinin nedenleri ve sonuçları
Vücutta iyot eksikliği ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir:
* tiroid bezinin büyümesi (guatr);
* çocuklarda zeka geriliği ve gelişim geriliği;
* yetişkinlerde düşük iş verimliliği ve metabolizma bozuklukları;
* hamilelik ve doğum sırasında komplikasyonlar.
İyot, metabolizmayı ve sinir sisteminin gelişimini düzenleyen tiroid hormonlarının üretimi için gereklidir.
Gelenekler ve etkinlikler
Dünyanın farklı ülkelerinde 21 Ekim’de iyot eksikliğini önlemeye yönelik çeşitli etkinlikler düzenlenir:
* halkı iyotlu tuz kullanmanın önemi konusunda bilgilendirme kampanyaları;
* okullarda ve sağlık kurumlarında konferanslar, seminerler ve eğitim programları;
* ücretsiz tiroid muayeneleri ve endokrinolog danışmanlıkları;
* nüfusun iyot durumu hakkında bilimsel verilerin ve raporların yayımlanması.
Önemi
İyot Eksikliği Dünya Günü, iyotlu tuz kullanımı veya deniz ürünleri tüketimi gibi basit önlemlerin bile ciddi hastalıkları önleyebileceğini ve milyonlarca insanın yaşam kalitesini artırabileceğini hatırlatır.
İlginç bilgiler
* DSÖ’ye göre, tuzun iyotlanması sayesinde bugün dünya nüfusunun %70’inden fazlası iyot eksikliğinden korunmaktadır.
* İyodun doğal kaynakları arasında deniz balıkları, deniz yosunu, karides, yumurta ve süt ürünleri bulunur.
* İyot eksikliği, genellikle denizden uzak dağlık bölgelerde daha sık görülür.
Dünya İyot Eksikliği Günü diğer yıllarda
Dünya İyot Eksikliği Günü diğer ülkelerde
- ABD Virjin Adaları
- Afganistan
- Almanya
- Amerika Birleşik Devletleri
- Amerikan Samoası
- Andorra
- Angola
- Anguilla
- Antigua ve Barbuda
- Arjantin
- Arnavutluk
- Aruba
- Avustralya
- Avusturya
- Azerbaycan
- BAE
- Bahamalar
- Bahreyn
- Bangladeş
- Barbados
- Batı Sahra
- Belize
- Belçika
- Benin
- Bermuda
- Beyaz Rusya
- Bhutan
- Birleşik Krallık
- Bolivya
- Bonaire
- Bosna Hersek
- Botsvana
- Brezilya
- Britanya Virjin Adaları
- Brunei
- Bulgaristan
- Burkina Faso
- Burundi
- Cayman Adaları
- Cebelitarık
- Cezayir
- Cibuti
- Cook Adaları
- Curaçao
- Danimarka
- Dominik Cumhuriyeti
- Dominika
- Doğu Timor
- Ekvador
- Ekvator Ginesi
- El Salvador
- Endonezya
- Eritre
- Ermenistan
- Estonya
- Esvatini
- Etiyopya
- Falkland Adaları
- Faroe Adaları
- Fas
- Fiji
- Fildişi Sahili
- Filipinler
- Filistin
- Finlandiya
- Fransa
- Fransız Guyanası
- Fransız Polinezyası
- Gabon
- Gambiya
- Gana
- Gine
- Gine-Bissau
- Grenada
- Grönland
- Guadeloupe
- Guam
- Guatemala
- Guernsey
- Guyana
- Güney Afrika
- Güney Kore
- Güney Sudan
- Gürcistan
- Haiti
- Hindistan
- Hollanda
- Honduras
- Hong Kong
- Hırvatistan
- Irak
- Jamaika
- Japonya
- Jersey
- Kamboçya
- Kamerun
- Kanada
- Karadağ
- Katar
- Kazakistan
- Kenya
- Kiribati
- Kolombiya
- Komorlar
- Kongo
- Kongo Cumhuriyeti
- Kosova
- Kosta Rika
- Kuveyt
- Kuzey Kore
- Kuzey Makedonya
- Kuzey Mariana Adaları
- Küba
- Kıbrıs
- Kırgızistan
- Laos
- Lesotho
- Letonya
- Liberya
- Libya
- Lihtenştayn
- Litvanya
- Lübnan
- Lüksemburg
- Madagaskar
- Makao
- Malavi
- Maldivler
- Malezya
- Mali
- Malta
- Man Adası
- Marshall Adaları
- Martinique
- Mauritius
- Mayotte
- Meksika
- Mikronezya
- Moldova
- Monako
- Montserrat
- Moritanya
- Mozambik
- Moğolistan
- Myanmar
- Mısır
- Namibya
- Nauru
- Nepal
- Nijer
- Nijerya
- Nikaragua
- Norveç
- OAC
- Pakistan
- Palau
- Panama
- Papua Yeni Gine
- Paraguay
- Peru
- Polonya
- Portekiz
- Porto Riko
- Romanya
- Ruanda
- Rusya
- Réunion
- Saint Barthélemy
- Saint Helena
- Saint Kitts ve Nevis
- Saint Lucia
- Saint Martin
- Saint Pierre ve Miquelon
- Saint Vincent ve Grenadinler
- Samoa
- San Marino
- Senegal
- Seyşeller
- Sierra Leone
- Singapur
- Sint Maarten
- Slovakya
- Slovenya
- Solomon Adaları
- Somali
- Sri Lanka
- Sudan
- Surinam
- Suriye
- Suudi Arabistan
- São Tomé ve Príncipe
- Sırbistan
- Tacikistan
- Tanzanya
- Tayland
- Tayvan
- Togo
- Tokelau
- Tonga
- Trinidad ve Tobago
- Tunus
- Turks ve Caicos Adaları
- Tuvalu
- Türkiye
- Türkmenistan
- Uganda
- Ukrayna
- Umman
- Uruguay
- Vanuatu
- Vatikan
- Venezuela
- Vietnam
- Wallis ve Futuna
- Yemen
- Yeni Kaledonya
- Yeni Zelanda
- Yeşil Burun Adaları
- Yunanistan
- Zambiya
- Zimbabve
- Çad
- Çek Cumhuriyeti
- Çin
- Özbekistan
- Ürdün
- İran
- İrlanda
- İspanya
- İsrail
- İsveç
- İsviçre
- İtalya
- İzlanda
- Şili