Wielka Sobota
30 marca, sobota
Wielka Sobota to ważny dzień Wielkiego Tygodnia, obchodzony przez chrześcijan w przeddzień Wielkanocy. Przychodzi po Wielkim Piątku i poprzedza Niedzielę Wielkanocną. Wielka Sobota to czas ciszy i oczekiwania, kiedy wierzący wspominają, jak ciało Jezusa Chrystusa zostało złożone w grobie po Jego ukrzyżowaniu. Dzień ten przepełniony jest nastrojami smutku, modlitwy i oczekiwania na nadchodzące zmartwychwstanie Chrystusa.Znaczenie historyczne i teologiczne
Według Ewangelii w Wielki Piątek Jezus został ukrzyżowany i umarł na krzyżu. Wieczorem jego ciało zostało zdjęte z krzyża i złożone w grobie, gdzie pozostało aż do wczesnego ranka po zmartwychwstaniu. Wielka Sobota symbolizuje dzień spoczynku Chrystusa w grobie, kiedy to Jego fizyczne ciało odpoczęło, a jego dusza, jak głosi nauczanie Kościoła, zstąpiła do piekieł, aby wyzwolić dusze sprawiedliwych i zwiastować zwycięstwo nad śmiercią i grzechem.
Dzień ten wiąże się także z tematem śmierci i odpoczynku, gdyż sobota jest dniem, w którym Bóg według Starego Testamentu dokończył swoje stworzenie i odpoczął.
Tradycje i rytuały
Cisza i modlitwa. W Wielką Sobotę w kościołach panuje szczególna atmosfera ciszy i skupienia. Nabożeństwa są szczególnie skromne, bez radosnych pieśni, gdyż jest to dzień spoczynku ciała Chrystusa w grobie.
Błogosławieństwo ognia i wody. W kościołach katolickich i niektórych protestanckich wieczorem w Wielką Sobotę odprawiana jest Wigilia Paschalna, podczas której następuje poświęcenie nowego ognia i świecy wielkanocnej. Symbolizuje to światło Chrystusa, które odradza się wraz z Jego zmartwychwstaniem.
Wigilia Paschalna. Jednym z głównych wydarzeń Wielkiej Soboty jest wieczorna Wigilia Paschalna, która rozpoczyna się po zachodzie słońca i trwa aż do nocy. W kościołach prawosławnych i katolickich wierzący gromadzą się, aby świętować Wielkanoc, celebrując zwycięstwo Chrystusa nad śmiercią. Jest to czas odnowienia przyrzeczeń chrzcielnych, zapalenia świec, czytania tekstów biblijnych i śpiewania radosnych pieśni.
Usunięcie Całunu. W cerkwiach od rana w Wielką Sobotę Całun, symbolizujący Ciało Chrystusa, pozostaje w centrum świątyni, a wierzący w dalszym ciągu odprawiają nabożeństwo. Wieczorem jest usuwany, co symbolizuje oczekiwanie zmartwychwstania.
Post i przygotowanie do Wielkanocy. Wielka Sobota to dzień ścisłego postu, szczególnie w tradycji prawosławnej. Wierzący powstrzymują się od jedzenia i modlą się w ramach przygotowań do Wielkanocy.
W tradycji prawosławnej
W cerkwiach także Wielka Sobota poświęcona jest specjalnej Liturgii, upamiętniającej pochówek Chrystusa i zejście do piekieł. Jest to czas żałoby, ale jednocześnie liturgia Wielkiej Soboty przepełniona jest już radością oczekiwania na zmartwychwstanie. Tego dnia w świątyni zabrzmią czytania ze Starego Testamentu, opowiadające o proroctwach związanych z Mesjaszem.
W tradycji katolickiej
W Kościele katolickim Wielka Sobota jest dniem, w którym tradycyjnie nie sprawuje się Eucharystii (Mszy św.), z wyjątkiem wieczornej Wigilii Paschalnej. W tym dniu błogosławione są także świece wielkanocne i odnawiane są przyrzeczenia chrzcielne. Ważnym elementem Wigilii Paschalnej jest zapalenie świecy wielkanocnej, która symbolizuje światło Chrystusa zwyciężającego ciemności śmierci.
Wielka Sobota w innych latach
- 2022 16 kwietnia, sobota
- 2023 8 kwietnia, sobota
- 2025 19 kwietnia, sobota
Wielka Sobota w innych krajach
- Albania
- Angola
- Argentyna
- Armenię
- Australia
- Austria
- Bangladesz
- Belgia
- Białoruś
- Brazylia
- Bułgaria
- Chile
- Chorwacja
- Cypr
- Czarnogóra
- Czechy
- Dania
- Egipt
- Ekwador
- Erytrei
- Estonia
- Etiopia
- Filipiny
- Finlandia
- Francja
- Grecja
- Gruzja
- Hiszpania
- Holandia
- Indie
- Indonezja
- Irlandia
- Islandia
- Jamajka
- Kanada
- Kazachstan
- Kolumbia
- Litwa
- Luksemburg
- Malta
- Meksyk
- Monaco
- Mołdawia
- Niemcy
- Norwegia
- Nowa Zelandia
- Peru
- Polska
- Rumunia
- Serbia
- Seszele
- Stany Zjednoczone
- Szwajcaria
- Szwecja
- Słowację
- Słowenia
- Tadżykistan
- Turkmenistan
- Ukraina
- Uruguay
- Uzbekistan
- Watykan
- Wenezuela
- Wielka Brytania
- Węgry
- Włochy
- Łotwa