Dzień Zmarłych
1 - 2 listopada, piątek – sobota
Dzień Zmarłych ma swoje korzenie w przedchrześcijańskich obrzędach ludów, takich jak Aztekowie, Majowie i Purépecha, które wierzyły, że śmierć nie jest końcem życia, lecz przejściem do innego wymiaru. Dla tych ludów ważne było czczenie zmarłych przodków i wspieranie ich dusz w zaświatach. Wraz z przybyciem hiszpańskich konkwistadorów i rozprzestrzenianiem się katolicyzmu wiele pogańskich tradycji zostało zaadaptowanych i zintegrowanych z katolickimi świętami, takimi jak Wszystkich Świętych i Dzień Zaduszny, które również obchodzone są na początku listopada.
Dzień Zmarłych obchodzony jest corocznie 1 i 2 listopada:
1 listopada. Dzień Dzieci, nazywany Día de los Inocentes lub Día de los Angelitos („Dzień Niewiniątek” lub „Dzień Aniołków”), kiedy czci się dusze zmarłych dzieci.
2 listopada. Główny Dzień Zmarłych, kiedy czci się dusze dorosłych.
Jedną z najważniejszych tradycji tego święta jest tworzenie specjalnych ołtarzy, zwanych ofrendas. Ołtarze te są ustawiane w domach, na cmentarzach i w miejscach publicznych, aby powitać dusze zmarłych. Zazwyczaj są one ozdobione zdjęciami zmarłych, świecami, kwiatami, jedzeniem i innymi przedmiotami ważnymi dla zmarłych za życia. Często na ołtarzach umieszcza się pan de muerto (chleb zmarłych) – tradycyjny meksykański chleb, słodki i aromatyczny, pieczony specjalnie na Dzień Zmarłych. Zazwyczaj jest on ozdobiony "kośćmi" z ciasta i posypany cukrem.
W Dzień Zmarłych rodziny często odwiedzają groby swoich bliskich, dekorując je kwiatami, świecami i przedmiotami, które mogą spodobać się duszom zmarłych. Ludzie przynoszą jedzenie i napoje, spędzają czas przy grobach, rozmawiają ze zmarłymi, czasami organizują pikniki i słuchają ulubionej muzyki zmarłych. Tworzy to atmosferę, która nie jest tak bardzo żałobna, jak świąteczna, jakby dusze zmarłych były znowu obecne wśród żywych.
Czaszki, znane jako calaveras, są jednym z najbardziej rozpoznawalnych symboli Dnia Zmarłych. Można je zobaczyć wszędzie: na kostiumach, cukrowych czaszkach, rysunkach i rzeźbach. Te czaszki nie są postrzegane jako symbole grozy, jak mogłoby to być w kulturze zachodniej, ale raczej jako przypomnienie, że śmierć jest częścią życia i powinniśmy ją przyjąć z zrozumieniem i radością.
W ostatnich latach Dzień Zmarłych stał się czasem kolorowych maskarad i parad, podczas których ludzie przebierają się w kostiumy szkieletów, malują twarze jak czaszki i biorą udział w masowych procesjach. Ta tradycja jest szczególnie popularna w dużych miastach, takich jak Miasto Meksyk, gdzie co roku odbywa się wielka parada z okazji Dnia Zmarłych.
Jednym z najbardziej rozpoznawalnych symboli tego święta jest La Calavera Catrina, wizerunek kobiecego szkieletu w eleganckim kapeluszu, stworzony przez artystę José Guadalupe Posadę na początku XX wieku. Catrina symbolizuje ideę, że śmierć dotyka każdego, niezależnie od statusu społecznego, a bogactwo i luksus nie chronią przed nieuniknionym końcem. Z czasem Catrina stała się ikoną Dnia Zmarłych i jednym z najpopularniejszych symboli kultury meksykańskiej.
Dzień Zmarłych w innych latach
- 2021 1 - 2 listopada, poniedziałek – wtorek
- 2022 1 - 2 listopada, wtorek – środa
- 2023 1 - 2 listopada, środa – czwartek
- 2025 1 - 2 listopada, sobota – niedziela