narodowy dzień azulejo
6 maja, wtorek
Historia święta
Narodowy Dzień Azulejo został ustanowiony w 2021 roku przez Zgromadzenie Republiki Portugalskiej. Inicjatywa zyskała ponadpartyjne poparcie oraz wsparcie ze strony różnych instytucji kulturalnych, historyków sztuki i obywateli, którzy dążyli do ochrony tego dziedzictwa przed zniszczeniem i grabieżą.
Czym są azulejos?
Azulejos to dekoracyjne kafle ceramiczne, zazwyczaj malowane na biało-niebiesko (choć występują też w innych kolorach), używane do ozdabiania budynków, kościołów, pałaców, wnętrz i przestrzeni publicznych. Ich historia sięga czasów mauretańskich, ale szczególny rozwój tej formy sztuki miał miejsce w Portugalii od XV wieku.
Dlaczego powstało to święto?
Celem ustanowienia Narodowego Dnia Azulejo było:
- Uznanie artystycznej, historycznej i kulturowej wartości azulejos
- Podniesienie świadomości społecznej na temat potrzeby ochrony i konserwacji ceramiki historycznej
- Walka z procederem kradzieży i nielegalnego handlu płytkami
- Promocja edukacji na temat sztuki i rzemiosła ceramicznego w Portugalii
Obchody i wydarzenia
W ramach obchodów Narodowego Dnia Azulejo w całym kraju odbywają się:
- Wystawy czasowe i stałe poświęcone historii azulejos
- Zwiedzanie muzeów i zabytków z przewodnikami
- Warsztaty artystyczne i zajęcia edukacyjne dla dzieci i dorosłych
- Konferencje i debaty z udziałem ekspertów w dziedzinie sztuki i dziedzictwa kulturowego
Jednym z głównych punktów obchodów jest działalność Museu Nacional do Azulejo (Narodowe Muzeum Azulejo) w Lizbonie — instytucji, która odgrywa kluczową rolę w dokumentowaniu i promowaniu tej formy sztuki.
Znaczenie kulturowe azulejos
Azulejos to nie tylko ozdoba – to także forma narracji wizualnej. Często przedstawiają sceny historyczne, religijne, mitologiczne, codzienne życie oraz wzory geometryczne. Są świadectwem zmieniających się stylów artystycznych i wpływów kulturowych na przestrzeni wieków.
Narodowy Dzień Azulejo to okazja do uczczenia jednej z najbardziej unikalnych i rozpoznawalnych cech portugalskiej kultury. To również apel o odpowiedzialność wobec dziedzictwa, które kształtuje narodową tożsamość i wpływa na estetykę przestrzeni publicznej.