1995 Srebrenitsa Soykırımı Anma ve Düşünme Uluslararası Günü
11 Temmuz, Cuma
Neden 11 Temmuz?
1995 yılında bu tarihte, Bosnalı Sırp güçleri, BM Güvenlik Konseyi kararıyla "güvenli bölge" statüsünde olan Srebrenitsa'yı ele geçirip 8.372'den fazla Müslüman erkek ve çocuğu katletmiştir. Bu, Avrupa'daki Holokost'tan sonraki en büyük soykırım olayıdır.
Kararın amacı ve içeriği
Günün temel amaçları şunlardır:
* Kurbanların anısını yaşatmak ve hayatta kalanlarla dayanışma göstermek; ilk kutlama 11 Temmuz 2024'te New York'ta yapılmıştır
* Soykırım inkârını ve faillerin yüceltilmesini kınamak
* Tüm devletleri soykırım gerçeğini eğitim sistemlerine entegre etmeye çağırmak, çarpıtma ve unutmayı önlemek
* 2025'teki 30. yıldönümü için UNITE programını oluşturmak
Neden önemli?
Srebrenitsa soykırımı sadece korkunç bir suç değil, aynı zamanda barışın başarısızlığının simgesidir. Bu günün kurulması ile:
* Balkanlar başta olmak üzere soykırım inkârı ve revizyonizme karşı durulabilir
* Eğitim ve anma, gelecekteki soykırımların önlenmesi için araçlar olarak teşvik edilir
* Uluslararası sorumluluk güçlendirilir, mahkemelerin ve uluslararası hukukun rolüne dikkat çekilir
Gün nasıl anılır?
1. BM ve özel misyonlarda resmi etkinlikler
2. Anma törenleri ve özellikle Potoçari’de kurbanların isimlerinin okunması
3. Soykırımın kökeni ve sonuçlarına dair konferanslar, sergiler, seminerler ve yuvarlak masa toplantıları
4. “Barış Yürüyüşü” (Marš mira) — mağdurlar ve hayatta kalanlar anısına her yıl yapılan yürüyüş
Günümüz önemi
* 2024 Temmuz ayında yeni kimliği belirlenen 14 kurbanın kalıntıları yeniden defnedildi; hayatta kalan ailelerin çocukları mezarları ziyaret etti
* AB, günü desteklediğini açıkladı ve bölge politikacılarını inkâra karşı durmaya çağırdı
Sonuç
1995 Srebrenitsa Soykırımı Uluslararası Anma ve Düşünme Günü, kolektif hafıza ve uyarı için güçlü bir formdur. Trajedinin kamuoyunda tanınmasını, eğitimi ve uluslararası dayanışmayı teşvik ederek bu tür zulümlerin tekrarlanmasını önlemeye yardımcı olur.