Diwali
20 - 30 Ekim, Pazartesi – Perşembe
Diwali'nin Anlamı ve Kökeni
Diwali kelimesi Sanskritçede "derinavali" kelimesinden türemiştir ve "ışık sıraları" anlamına gelir. Festivalin kökeni Hindu mitolojisine dayanır. En yaygın anlatıya göre, tanrı Rama'nın 14 yıllık sürgünden ve şeytan kral Ravana'yı yenmesinden sonra Ayodhya'ya dönüşü, halk tarafından evlerin lambalarla süslenmesiyle kutlanmıştır. Bu olay, Diwali'nin ışıklarla kutlanmasının temelini oluşturur.
Diwali Kutlamalarının Günlere Göre Dağılımı
Diwali genellikle beş gün boyunca kutlanır ve her günün kendine özgü anlamı ve ritüeli vardır:
1. Dhanteras: İlk gün, sağlık ve refah tanrısı Dhanvantari'nin onuruna kutlanır. İnsanlar bu gün yeni eşyalar, özellikle altın veya mutfak gereçleri satın alır.
2. Naraka Chaturdashi (Choti Diwali): İkinci gün, şeytan Narakasura'nın Krishna tarafından yenilmesini anmak için kutlanır. Evler temizlenir ve süslenir.
3. Diwali (Lakshmi Puja): Üçüncü ve ana gün, zenginlik tanrıçası Lakshmi'ye ibadet edilir. Evler lambalarla aydınlatılır, insanlar yeni kıyafetler giyer ve havai fişekler patlatılır.
4. Govardhan Puja: Dördüncü gün, Krishna'nın Govardhan Dağı'nı kaldırarak halkı korumasını anmak için kutlanır.
5. Bhai Dooj: Beşinci gün, kardeşler arasındaki sevgi ve bağlılık kutlanır. Kız kardeşler erkek kardeşlerine uzun ömür ve mutluluk diler.
Diwali'de Geleneksel Uygulamalar
Diwali sırasında evler baştan sona temizlenir ve dekore edilir. Renkli rangoli desenleri yapılır, kapılar çiçeklerle süslenir. Geceleri evler diyalar (kil lambaları) ve elektrikli ışıklarla aydınlatılır. Aileler bir araya gelir, özel yemekler hazırlanır ve tatlılar paylaşılır. Ayrıca, havai fişek gösterileri ve hediyeleşme de festivalin önemli bir parçasıdır.
Diwali'nin Kültürel ve Dini Önemi
Diwali sadece Hindular için değil, Jainler, Sihler ve bazı Budistler için de önemli bir bayramdır. Jainizm'de, Lord Mahavira'nın nirvanaya ulaştığı gün olarak kabul edilir. Sihler için ise Altın Tapınak’ın aydınlatılması ve Guru Hargobind’in serbest bırakılmasıyla ilişkilendirilir.
Modern Kutlamalar ve Küresel Etkisi
Günümüzde Diwali, Hindistan dışında da büyük bir coşkuyla kutlanmaktadır. İngiltere, ABD, Kanada, Avustralya gibi ülkelerde yaşayan Hint diasporası, bu festivali kültürel kimliğini yaşatmak ve paylaşmak için bir fırsat olarak görür. Birçok ülkede resmi tatil ilan edilen Diwali, kültürel çeşitliliğin bir göstergesi olarak kabul edilir.
Diwali, sadece dini bir bayram değil, aynı zamanda birlik, umut ve yenilenme duygularını yücelten evrensel bir kutlamadır.