Macaristan'da Holokost Anma Günü
16 Nisan, Çarşamba
Tarihsel Arka Plan
19 Mart 1944’te Almanya, Macaristan’ı işgal etti. Alman işgali sonrasında, Macar yetkililerin aktif iş birliğiyle, Yahudi nüfusun hakları hızla elinden alındı, gettolara kapatıldı ve ardından sürgün edildi. 16 Nisan’da, Karpat bölgelerinde getto oluşturma başladı ve kısa sürede tüm ülkeye yayıldı. Sürgünler Mayıs ayında başladı ve iki aydan kısa bir sürede yaklaşık 437.000 Yahudi deport edildi; çoğu Auschwitz-Birkenau’ya gönderildi.
Anma Gününün Başlatılması
Macaristan Parlamentosu, 2000 yılında 16 Nisan’ı Macaristan’daki Holokost Kurbanlarını Anma Günü olarak ilan etti. Bu günün amacı, toplumun tüm üyelerinin – özellikle genç kuşakların – Holokost’un dehşetini tanımasını ve tarihî trajedilerden ders almasını sağlamaktır.
Anma Etkinlikleri ve Programlar
Ülke genelinde bu günde çeşitli etkinlikler düzenlenir:
* Okullarda anma törenleri, öğretmenler ve öğrencilerin birlikte olayları yad etmesi
* Sergiler, belgesel gösterimleri ve hayatta kalanların anıları
* Anıt yerlerinde çelenk koyma, örneğin Budapeşte’deki Tuna Nehri Kıyısındaki Ayakkabılar Anıtı veya Holokost Anma Merkezi
* Yahudi cemaatleri tarafından düzenlenen dini törenler ve topluluk etkinlikleri
Eğitsel Rol
Anma günü, Holokost eğitimi açısından önemli bir rol oynar. Okullarda, Holokost tarihi, insan hakları, önyargıların tehlikeleri ve toplumsal sorumluluk konularında özel dersler verilir. Amaç, gençlerin nefret, dışlanma ve kayıtsızlığın nereye yol açabileceğini anlamasını sağlamaktır.
Uluslararası Önemi
16 Nisan özellikle Macar kurbanlar için bir gün olsa da, Holokost anısı uluslararası düzeyde de önemlidir. BM, 2005 yılında 27 Ocak’ı Uluslararası Holokost Anma Günü ilan etti; ancak Macaristan, tarihî sorumluluğunu ve kurbanların anısının korunmasını da vurgulamaktadır.
Macaristan’daki Holokost Kurbanlarını Anma Günü, sadece geçmiş trajedileri hatırlatmakla kalmaz, aynı zamanda nefret ve hoşgörüsüzlüğün bir daha yaşanmaması gerektiğini de hatırlatır.