Dzień Pamięci Imre Nagya
16 czerwca, poniedziałek
Tło historyczne
Imre Nagy był jedną z kluczowych postaci w historii Węgier, który podczas rewolucji w 1956 roku jako premier wspierał reformy demokratyczne i wycofanie wojsk sowieckich. Po stłumieniu rewolucji został aresztowany przez władze sowieckie, skazany w tajnym procesie i stracony 16 czerwca 1958 roku. Jego pamięć była przez dekady tłumiona, a oficjalnie zrehabilitowany został dopiero w 1989 roku podczas przemian politycznych.
Ponowne pochowanie i ustanowienie dnia pamięci
16 czerwca 1989 roku Imre Nagy i jego towarzysze-męczennicy zostali uroczyście pochowani ponownie po uroczystości upamiętniającej na Placu Bohaterów w Budapeszcie, w której wzięły udział setki tysięcy ludzi. To wydarzenie było symbolicznym momentem politycznej transformacji i przyczyniło się do upadku reżimu komunistycznego na Węgrzech. Od 2013 roku rocznica ponownego pochówku jest oficjalnie uznawana za narodowy dzień pamięci.
Obchody i wydarzenia
W Dniu Pamięci Imre Nagy odbywają się w całym kraju uroczystości, składanie wieńców i wykłady historyczne. Najważniejsze wydarzenia mają miejsce w Budapeszcie, szczególnie na Placu Vértanúk, gdzie stał pomnik Imre Nagy do 2018 roku. Szkoły i instytucje publiczne często organizują specjalne lekcje historii, wystawy i projekcje filmowe w celu wzmocnienia świadomości historycznej młodszych pokoleń.
Znaczenie w społeczeństwie węgierskim
Ten dzień pamięci przypomina nie tylko o osobistej odwadze i poświęceniu Imre Nagy, ale także o ideałach rewolucji 1956 roku: pragnieniu wolności, niepodległości narodowej i demokracji. Dzień ten daje społeczeństwu węgierskiemu możliwość wspólnego upamiętnienia tragicznych wydarzeń przeszłości i potwierdzenia swojego zaangażowania w prawa człowieka i wartości wolności.
Dzień Pamięci Imre Nagya w innych latach
- 2021 16 czerwca, środa
- 2022 16 czerwca, czwartek
- 2023 16 czerwca, piątek
- 2024 16 czerwca, niedziela
- 2026 16 czerwca, wtorek