Norveç ile İsveç arasındaki birliğin feshi
7 Haziran, Cumartesi
Tarihî bağlam
Napolyon Savaşları'ndan sonra, 1814 yılında Kiel Antlaşması uyarınca Danimarka, Norveç'i İsveç'e devretti. Direnişe rağmen Norveç, anayasasını, parlamentosunu ve iç özerkliğini koruyarak İsveç ile kişisel birliğe katılmak zorunda kaldı. Zamanla, özellikle dış politika üzerindeki İsveç kontrolüne yönelik hoşnutsuzluk arttı. Bu durum 1905 yılında birliğin barışçıl bir şekilde sona ermesine yol açtı.
Fesih nasıl gerçekleşti
7 Haziran 1905’te Norveç parlamentosu (Storting), birliğin sona erdirilmesi lehine oybirliğiyle karar alarak, İsveç kralının artık Norveç kralı olarak görev yapmadığını ilan etti. Bu, uzun müzakerelerin ve gerilimlerin doruk noktasıydı. Çatışma tehdidine rağmen sorun diplomatik yollarla çözüldü — Ekim 1905’te İsveç, Norveç’in bağımsızlığını tanıdı.
Günümüzdeki önemi
Bugün 7 Haziran, Norveç’te önemli bir ulusal başarı ve barışçıl ayrılığın sembolü olarak görülmektedir. Resmî tatil olmasa da tarihî öneme sahiptir ve zaman zaman şu etkinliklerle anılmaktadır:
* Müzelerde ve eğitim kurumlarında sergiler ve konferanslar düzenlenmesi
* 1905 olaylarıyla ilgili medya yayınları
* Bayraklar ve vatansever sembollerin sergilenmesi
* Resmî kişilerin anma etkinliklerine katılımı
Siyasal ve kültürel miras
Birliğin feshi, uluslararası bir çatışmanın barışçıl çözümüne örnek teşkil etmiş ve İskandinavya’da demokratik gelişmeleri güçlendirmiştir. Bu gün, halkların kendi kaderini tayin etme hakkını ve diplomasiye verilen önemi vurgular.