Eksters
March 22, Saturday
De betekenis van de feestdag
Eksters zijn gewijd aan het verwelkomen van de lente en de verering van de 40 heilige martelaren van Sebaste (christelijke martelaren die leden in de 4e eeuw). In de volkstraditie kreeg deze feestdag echter een meer seculier en heidens karakter, geassocieerd met natuurlijke cycli.
Tradities en rituelen
Leeuweriken bakken. De belangrijkste gewoonte van deze dag was het bakken van speciaal gevormde broodjes in de vorm van vogels - "leeuweriken". Men geloofde dat het geven van deze aan kinderen en buren geluk zou brengen en warmere dagen zou bevorderen.
Het klikken van de lente. Kinderen en jongeren gingen de velden of heuvels in, riepen om de lente en zongen uitnodigingsliederen, in de hoop het smelten van de sneeuw en de komst van warmte te versnellen. Eén van deze liedjes was: “Leeuweriken, vlieg erin, breng de rode lente!”
De magie van cijfers. Het getal 40 had een speciale betekenis. Men geloofde dat op deze dag de winter zich overgeeft aan de lente, en dat in de natuur alles veertig keer beter zou moeten gebeuren.
Rituele spelletjes en waarzeggerij. Meisjes konden fortuinen vertellen over hun verloofde of hun welzijn door broodkruimels naar de vogels te gooien en hun gedrag te observeren.
Doe een beroep op de vogels. Ze geloofden dat de aankomende vogels nieuws van overleden voorouders konden brengen, dus werden ze met respect behandeld.