สงกรานต์
13 - 14 เมษายน, อาทิตย์ – จันทร์
ความหมายและที่มา
คำว่า "สงกรานต์" มาจากภาษาสันสกฤต "สังกรานตะ" แปลว่า การเคลื่อนย้ายหรือการเปลี่ยนผ่าน หมายถึงการเปลี่ยนตำแหน่งของดวงอาทิตย์เข้าสู่ราศีเมษ ซึ่งถือเป็นการเริ่มต้นปีใหม่ตามปฏิทินจันทรคติแบบไทยโบราณ
กิจกรรมสำคัญ
วันสงกรานต์มีการจัดกิจกรรมที่หลากหลาย ทั้งในด้านศาสนาและความบันเทิง ได้แก่
- การทำบุญตักบาตร: ประชาชนจะไปวัดเพื่อทำบุญ ฟังธรรม และถวายภัตตาหารแด่พระสงฆ์ เพื่อความเป็นสิริมงคลในปีใหม่
- การรดน้ำดำหัว: เป็นพิธีแสดงความเคารพต่อผู้ใหญ่ โดยการรดน้ำที่มือของผู้ใหญ่เพื่อขอพร และแสดงความกตัญญู
- การเล่นสาดน้ำ: เป็นกิจกรรมที่ได้รับความนิยมมากที่สุดในช่วงสงกรานต์ โดยมีความเชื่อว่าเป็นการชำระล้างสิ่งไม่ดีออกไป และเริ่มต้นปีใหม่ด้วยความสดชื่น
- การละเล่นพื้นบ้านและขบวนแห่: ในหลายพื้นที่จะมีการจัดขบวนแห่พระพุทธรูป การแสดงศิลปวัฒนธรรมพื้นบ้าน และการละเล่นแบบไทยดั้งเดิม
ความสำคัญทางสังคมและวัฒนธรรม
วันสงกรานต์ถือเป็นช่วงเวลาที่ครอบครัวจะได้กลับมารวมตัวกัน ลูกหลานที่ทำงานอยู่ต่างถิ่นจะเดินทางกลับบ้านเพื่อเยี่ยมเยียนญาติผู้ใหญ่ เป็นการสืบสานความสัมพันธ์ในครอบครัวและชุมชน อีกทั้งยังเป็นโอกาสในการฟื้นฟูและอนุรักษ์ประเพณีไทย
การเปลี่ยนแปลงในยุคปัจจุบัน
แม้สงกรานต์จะยังคงรักษารูปแบบดั้งเดิมไว้ในหลายพื้นที่ แต่ในเมืองใหญ่ เช่น กรุงเทพฯ หรือเชียงใหม่ เทศกาลนี้ได้กลายเป็นงานเฉลิมฉลองขนาดใหญ่ที่มีนักท่องเที่ยวทั้งชาวไทยและชาวต่างชาติเข้าร่วมจำนวนมาก ส่งผลให้เกิดการผสมผสานระหว่างประเพณีดั้งเดิมกับกิจกรรมสมัยใหม่ เช่น คอนเสิร์ตกลางแจ้ง และปาร์ตี้สาดน้ำ
วันสงกรานต์จึงไม่เพียงแต่เป็นวันหยุดราชการที่สำคัญของไทย แต่ยังเป็นสัญลักษณ์ของการเริ่มต้นใหม่ ความเคารพต่อผู้ใหญ่ และการอนุรักษ์วัฒนธรรมไทยที่มีเอกลักษณ์เฉพาะตัว