เทศกาลเทพเจ้าแห่งครัว
4 กุมภาพันธ์, อังคาร
ความเชื่อและความสำคัญ
เทพเจ้าแห่งครัวถือเป็นเทพเจ้าผู้ดูแลบ้านเรือน โดยเฉพาะในด้านอาหารและความเป็นอยู่ของครอบครัว เชื่อกันว่าเทพองค์นี้จะสังเกตพฤติกรรมของสมาชิกในบ้านตลอดปี และเมื่อถึงช่วงปลายปีจะเดินทางกลับสวรรค์เพื่อรายงานผลการกระทำของแต่ละคน หากรายงานดี ครอบครัวจะได้รับพร หากรายงานไม่ดี อาจประสบเคราะห์กรรม
พิธีกรรมและกิจกรรม
- การเผารูปภาพของเทพเจ้าแห่งครัว เพื่อเป็นสัญลักษณ์ของการส่งเทพเจ้ากลับสวรรค์
- การถวายของหวาน เช่น น้ำตาลเหนียว ขนมถั่วตัด หรือขนมเหนียว (nian gao) โดยเชื่อว่าความหวานและความเหนียวจะช่วยให้เทพเจ้าพูดแต่สิ่งดี ๆ หรือพูดไม่ชัดเมื่อรายงานต่อสวรรค์
- การทำความสะอาดบ้าน เพื่อเตรียมต้อนรับปีใหม่และเป็นการแสดงความเคารพต่อเทพเจ้า
- การสวดมนต์และจุดธูปบูชา เพื่อขอพรให้ครอบครัวมีความสงบสุขและโชคลาภในปีถัดไป
ความเชื่อมโยงกับตรุษจีน
เทศกาลเทพเจ้าแห่งครัวถือเป็นจุดเริ่มต้นของการเฉลิมฉลองตรุษจีน โดยหลังจากส่งเทพเจ้ากลับสวรรค์แล้ว ครอบครัวจะเริ่มเตรียมการสำหรับวันปีใหม่ เช่น การทำความสะอาดบ้าน การจัดเตรียมอาหาร และการตกแต่งบ้านด้วยสัญลักษณ์มงคลต่าง ๆ
ความหลากหลายในแต่ละภูมิภาค
แม้จะมีรากฐานเดียวกัน แต่พิธีกรรมและการเฉลิมฉลองอาจแตกต่างกันไปในแต่ละภูมิภาคของจีน รวมถึงในชุมชนชาวจีนในต่างประเทศ เช่น ไต้หวัน ฮ่องกง สิงคโปร์ และไทย โดยบางพื้นที่อาจมีการจัดขบวนแห่หรือการแสดงเฉพาะท้องถิ่นร่วมด้วย
เทศกาลเทพเจ้าแห่งครัวจึงเป็นทั้งพิธีกรรมทางศาสนาและวัฒนธรรมที่สะท้อนถึงความเคารพต่อสิ่งศักดิ์สิทธิ์ ความผูกพันในครอบครัว และการเตรียมตัวเข้าสู่ปีใหม่อย่างมีความหวังและความปรารถนาดี
เทศกาลเทพเจ้าแห่งครัว ในปีอื่น ๆ
- 2022 25 มกราคม, อังคาร
- 2023 14 กุมภาพันธ์, อังคาร
- 2024 4 กุมภาพันธ์, อาทิตย์
- 2026 24 มกราคม, เสาร์