Herdenkingsdag voor de slachtoffers van de Roma- en Sinti-genocide
2 augustus, zaterdag
Historische achtergrond
Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden naar schatting tussen de 220.000 en 500.000 Roma en Sinti vermoord door de nazi’s en hun bondgenoten. Deze genocide wordt ook wel de Porajmos genoemd, wat in het Romani “verslinding” betekent. De Roma en Sinti werden systematisch vervolgd, net als Joden, homoseksuelen en andere minderheden. Ze werden onderworpen aan rassendiscriminatie, gedwongen sterilisatie, deportaties naar concentratiekampen en massamoord.
Een belangrijk moment in deze geschiedenis is de nacht van 2 op 3 augustus 1944. In het vernietigingskamp Auschwitz-Birkenau werden toen ongeveer 2.900 Roma en Sinti – voornamelijk vrouwen, kinderen en ouderen – in één nacht vermoord in de gaskamers. Deze datum is daarom gekozen als internationale herdenkingsdag.
Herdenkingen en activiteiten
Op 2 augustus vinden in verschillende landen herdenkingen plaats. In Nederland wordt de dag onder andere herdacht bij het Nationaal Monument Westerbork en op andere locaties die verbonden zijn met de geschiedenis van de Roma en Sinti.
De herdenkingen bestaan vaak uit:
- Toespraken van overlevenden, nabestaanden en vertegenwoordigers van Roma- en Sinti-organisaties
- Muzikale optredens, vaak met traditionele Roma- en Sinti-muziek
- Stiltemomenten en kransleggingen
- Educatieve programma’s en tentoonstellingen over de Porajmos
Erkenning en bewustwording
Lange tijd kreeg de genocide op de Roma en Sinti weinig aandacht in het publieke debat en in het onderwijs. Pas in de laatste decennia is er meer erkenning gekomen voor het leed van deze gemeenschappen. De Europese Unie en verschillende nationale overheden hebben de herdenkingsdag officieel erkend.
De herdenking is niet alleen een moment van rouw, maar ook van bewustwording en strijd tegen hedendaags racisme en discriminatie. Roma en Sinti worden in veel Europese landen nog steeds geconfronteerd met sociale uitsluiting en vooroordelen.
Belang van de herdenking
De Herdenkingsdag voor de slachtoffers van de Roma- en Sinti-genocide is van groot belang om:
- Het verleden te erkennen en te herdenken
- De verhalen van overlevenden levend te houden
- Onderwijs en bewustwording over de Porajmos te bevorderen
- Discriminatie en racisme in het heden te bestrijden
Door jaarlijks stil te staan bij deze geschiedenis wordt bijgedragen aan een inclusieve herinneringscultuur waarin alle slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog worden erkend.
Herdenkingsdag voor de slachtoffers van de Roma- en Sinti-genocide in andere jaren
- 2021 2 augustus, maandag
- 2022 2 augustus, dinsdag
- 2023 2 augustus, woensdag
- 2024 2 augustus, vrijdag
- 2026 2 augustus, zondag
Herdenkingsdag voor de slachtoffers van de Roma- en Sinti-genocide in andere landen
Meer tonen