Dag van de opstand van 1991
March 5, Wednesday
Oorzaken van de opstand
Repressie door het regime. Onder het regime van Saddam Hoessein werd Irak gedomineerd door repressie, vooral tegen de sjiieten in het zuiden en de Koerden in het noorden. Decennia lang voerde de regering een beleid van geweld en onderdrukking van elke oppositie.
Economische moeilijkheden. De Golfoorlog en de internationale sancties hebben de Iraakse economie ernstig beschadigd. Als gevolg hiervan leed de meerderheid van de bevolking onder armoede en een gebrek aan voedsel en medische zorg.
Versterking van de sentimenten van de oppositie. Tijdens de Golfoorlog geloofden veel Irakezen dat de internationale coalitie hen zou steunen in de strijd tegen het regime van Hoessein. Na de oorlog werd het regeringsleger verzwakt en nam de hoop van het volk op verandering toe.
Gevolgen van de opstand
Humanitaire crisis. De repressie leidde tot massale burgerslachtoffers. Er wordt geschat dat tienduizenden mensen zijn omgekomen en dat honderdduizenden hun huizen hebben moeten verlaten. Velen zochten hun toevlucht in de buurlanden, vooral Iran en Turkije.
Politieke veranderingen. De opstand van 1991 had een diepgaande impact op de Iraakse samenleving en was een belangrijke mijlpaal in de geschiedenis van de strijd voor de rechten van sjiieten en Koerden in Irak. Hoewel dit niet onmiddellijk leidde tot de val van het regime van Hoessein, vestigde de internationale gemeenschap de aandacht op de onderdrukking van etnische en religieuze minderheden in het land.
Creëren van een veiligheidszone. Onder internationale druk hebben de VN en de VS ‘veiligheidszones’ ingesteld in Noord-Irak om de Koerden tegen verdere repressie te beschermen. Deze zones werden in feite een autonome controlezone voor de Koerden.
Inspiratie voor toekomstige protesten. Hoewel verslagen, werd de opstand een symbool van verzet tegen het regime en inspireerde verdere bewegingen tegen de dictatuur van Hoessein, wat uiteindelijk leidde tot zijn omverwerping in 2003.
De dag van de opstand van 1991 blijft een belangrijke datum voor Irakezen, vooral sjiieten en Koerden, als een dag van herdenking van opoffering en verzet tegen de dictatuur. Deze dag herinnert aan de brutale repressie en het belang van eenheid in de strijd voor gerechtigheid en mensenrechten. De afgelopen jaren zijn in Irak herdenkingen, wakes en gebeden gehouden om de doden te eren en hulde te brengen aan degenen die voor de vrijheid hebben gevochten.