วันวิษุวัตมีนาคม
20 มีนาคม, พฤหัสบดี
ความสำคัญทางดาราศาสตร์
วิษุวัตมีนาคมถือเป็นจุดเริ่มต้นของฤดูใบไม้ผลิในซีกโลกเหนือ และเป็นจุดเริ่มต้นของฤดูใบไม้ร่วงในซีกโลกใต้ เป็นหนึ่งในสองวันของปีที่แกนโลกไม่เอียงเข้าหาหรือหันออกจากดวงอาทิตย์ ส่งผลให้แสงอาทิตย์ตกกระทบโลกอย่างเท่าเทียมกันทั้งสองซีก
ความสำคัญทางวัฒนธรรมและศาสนา
หลายวัฒนธรรมทั่วโลกให้ความสำคัญกับวันวิษุวัตมีนาคม โดยเฉพาะในฐานะวันเริ่มต้นปีใหม่หรือวันเฉลิมฉลองการเปลี่ยนผ่านของฤดูกาล เช่น
- ชาวเปอร์เซียฉลองวัน “โนรูซ” (Nowruz) ซึ่งเป็นวันขึ้นปีใหม่ตามปฏิทินเปอร์เซีย
- ในญี่ปุ่นมีการเฉลิมฉลองวัน “ชุนบุนโนะฮิ” (Shunbun no Hi) ซึ่งเป็นวันหยุดราชการ เพื่อรำลึกถึงบรรพบุรุษและเฉลิมฉลองธรรมชาติ
- ในบางวัฒนธรรมโบราณ เช่น อารยธรรมมายาและอียิปต์โบราณ มีการสร้างสิ่งก่อสร้างที่สอดคล้องกับตำแหน่งของดวงอาทิตย์ในวันวิษุวัต
การคำนวณและการเปลี่ยนแปลง
วันวิษุวัตมีนาคมไม่ได้เกิดในวันเดียวกันทุกปี เนื่องจากการหมุนรอบของโลกและการคำนวณตามปฏิทินสุริยคติ โดยทั่วไปจะอยู่ระหว่างวันที่ 19–21 มีนาคม และมีการปรับเปลี่ยนเล็กน้อยตามปีอธิกสุรทิน
ความเกี่ยวข้องกับปฏิทิน
ในหลายระบบปฏิทิน เช่น ปฏิทินสุริยคติของไทย ปฏิทินฮินดู และปฏิทินอิหร่าน วันวิษุวัตมีนาคมถูกใช้เป็นจุดเริ่มต้นของปีใหม่หรือฤดูกาลใหม่ โดยมีความเกี่ยวข้องกับการเกษตรและการเปลี่ยนแปลงของธรรมชาติ
วันวิษุวัตมีนาคมจึงเป็นทั้งเหตุการณ์ทางดาราศาสตร์ที่สำคัญและมีความหมายทางวัฒนธรรมอย่างลึกซึ้งในหลายภูมิภาคทั่วโลก