Dag van de bezetting van de Letse Republiek
17 juni, dinsdag
Historische achtergrond
Op 17 juni 1940 viel het Rode Leger van de Sovjetunie Letland binnen, waarmee een einde kwam aan de onafhankelijkheid van de Letse Republiek die sinds 1918 had bestaan. Deze bezetting was het gevolg van het Molotov-Ribbentrop-pact tussen nazi-Duitsland en de Sovjetunie, waarin de Baltische staten in de Sovjet-invloedssfeer werden geplaatst.
Na de bezetting werd een marionettenregering geïnstalleerd en op 5 augustus 1940 werd Letland officieel geannexeerd door de Sovjetunie als de Letse Socialistische Sovjetrepubliek. Deze bezetting werd gevolgd door massale repressie, deportaties en onderdrukking van de Letse cultuur en onafhankelijkheid.
Herdenking en betekenis
De Dag van de Bezetting wordt in Letland herdacht als een dag van nationale rouw en reflectie. Op deze dag worden de slachtoffers van de Sovjetbezetting en de daaropvolgende onderdrukking herdacht. De herdenking heeft een belangrijke symbolische waarde voor de Letse nationale identiteit en het bewustzijn van de historische strijd voor onafhankelijkheid.
Typische herdenkingsactiviteiten
Op 17 juni vinden in Letland verschillende herdenkingsactiviteiten plaats, waaronder:
- Toespraken van overheidsfunctionarissen en historici
- Kransleggingen bij monumenten, zoals het Vrijheidsmonument in Riga
- Speciale tentoonstellingen in musea, zoals het Letse Bezettingsmuseum
- Educatieve programma’s op scholen en in de media
- Momenten van stilte en gebed voor de slachtoffers van de bezetting
Politieke en maatschappelijke betekenis
De herdenking van de Dag van de Bezetting is niet alleen een herinnering aan het verleden, maar ook een waarschuwing voor de toekomst. Het benadrukt het belang van soevereiniteit, vrijheid en mensenrechten. In het hedendaagse Letland speelt deze dag ook een rol in het versterken van het nationale bewustzijn en het veroordelen van totalitaire regimes.
Internationale erkenning
Hoewel de Sovjetunie Letland als een deel van haar grondgebied beschouwde, erkenden veel westerse landen de annexatie nooit officieel. Deze niet-erkenning vormde de basis voor de internationale steun aan de hernieuwde onafhankelijkheid van Letland in 1991.